Inspiratie Workshop #15: Triquetra

Dit keer gaan we aan de slag met een traditioneel Keltisch symbool: de Triquetra, oftewel de Triniteits-knoop.

Symbolische betekenis:

De Triquetra is een symbool dat bestaat uit drie in elkaar grijpende cirkels.

Triquetra is een Latijnse benaming en betekent letterlijk: 'driehoekig' en werd gebruikt voor diverse driehoekige vormen die we terugvinden in symbolen.

Het werd en wordt nog steeds gebruikt als indo-europees religieus teken.

Het symbool is teruggevonden op 5000 jaar oude Indiaanse religieuze beelden en in Noord-Europa zijn de vroegste sporen, die gevonden zijn, afkomstig uit de 8e eeuw. 

Het getal 3 is in veel religies en levenswijzen een heilig getal, dat te maken heeft met een vorm van Drie-Eenheid.

Germanen 

De Triquetra is gevonden op runestenen en op germaanse munten. Het had een religieuze betekenis en er zijn associaties met een bepaalde vorm van de Valknut, welke ook Triquetra genoemd wordt, een symbool dat met de god Odin wordt geassocieerd en bestaat uit drie met elkaar verstrengelde driehoeken.

Kelten

Op zich is de Triquetra een Keltische knoop. Bij de Kelten staat de Triquetra voor Leven, Dood, en de Wedergeboorte. Alsook de drie natuurkrachten: Aarde, Lucht en Water.
Ook duidt de Triquetra in de Keltische (en andere paganistische stromingen) op als symbool voor de drie gezichten van de Godin: Maiden, Mother and Crone (Maagd, Moeder, Wijze Oude Vrouw).

Christenen
In de christelijke symboliek slaat dit symbool op de Heilige Drie-Eenheid. Het symmetrisch vlechtwerk verwijst naar de ondeelbaarheid en gelijkheid van de Heilige Drie-Eenheid (de Vader, de Zoon en de Heilige Geest). Als je het symbool bekijkt kun je er ook drie met elkaar verweven visfiguren in zien: vis - Vesica piscis - het symbool voor Christus.

Holisme

In een holistische benadering van het leven, bijvoorbeeld in de gezondheidszorg of de esoterie, zoals deze onder andere in praktijk De Witte Waterlelie toegepast wordt, kun je dit teken zien als symbool voor de heilige drie-eenheid: lichaam, geest en ziel. Deze zijn op intense wijze met elkaar verbonden. Een verstoring op één gebied zorgt ook voor verstoring op de andere gebieden. Derhalve is het belangrijk in helingsprocessen, maar ook in de bewustzijnsontwikkeling, aandacht te geven aan alle drie de gebieden.


Numerologie
Het getal 3 heeft in de numerologie alles te maken met expressie, communicatie (verbinding), creativiteit, van het leven genieten en alle mogelijke thema's daaromtrent. De 3 is met de Zonnevlecht, de 3e chakra verbonden en astrologisch gezien met Mercurius en de sterrenbeelden Tweelingen en Maagd.
Symbolisch heeft het getal 3 alles te maken met de Heilige Drie-Eenheid! En waarom Heilige Drie-Eenheid? Omdat het gaat om belangrijke als universele en daarmee 'heilige' principes beschouwde zaken en wellicht ook omdat de vorm van de Triquetra een uitgangspunt heeft in de schepping van het universum, welke we tekentechnisch terug kunnen voeren naar de Flower of Life uit de Heilige Geometrie.

In wezen is deze Heilige Drie-Eenheid in allerlei vormen en betekenissen terug te vinden, denk maar eens aan deze bijvoorbeeld:
- Yin, Yang, Tao,
- voorkant van een blaadje, achterkant van dat blaadje, het blaadje in zijn geheel.
Het één kan niet bestaan zonder de ander, ze vullen elkaar aan tot een geheel.


Het feit dat de Triquetra bestaat uit (delen van) cirkels geeft de verbondenheid aan met het oneindige, met de eeuwigheid. De cirkel biedt symbolisch ook bescherming (begrenzing), bescherming vanuit het hogere, vanuit het Goddelijke, en symboliseert tegelijkertijd ook jouw eigen grenzen.

Echt duidelijke omschrijvingen over de betekenis van dit symbool zijn niet overgeleverd, waardoor je er ook je eigen betekenis aan kunt geven. Dat maakt het zo'n mooi symbool om mee te werken en over te filosoferen.
Welke Drie-Eenheid heeft voor jou een grote betekenis in jouw leven?
Je kunt, behalve de al genoemde vormen van Drie-Eenheid, ook denken aan vader-moeder-kind, gevoel-gedachte-emotie, liefde voor jezelf - liefde voor een partner - universele liefde, etc....
Ooit bij stilgestaan dat twee dingen die samenkomen een nieuw aspect in het leven roepen en nooit alleen op zichzelf staan? Als jij iemand anders ontmoet en een verbinding legt, dan ervaar je altijd een derde aspect dat ontstaat uit die verbinding. Zo zal dat ook zijn als je verbinding legt met een bepaald thema in je bewustwordingsproces, die 'ontmoeting' levert een nieuwe levenservaring op. De dingen blijven niet op zichzelf staan, behalve als je de verbinding niet legt, dan kunnen ze naast elkaar bestaan. In het symbool Triquetra zie je dan ook drie cirkels die elkaar duidelijk doorkruisen.
Dus in wezen kun je jezelf ook vragen, aangaande je eigen persoonlijke ontwikkeling: welke ontmoeting (met een persoon of een thema) was voor jou belangrijk en wat is daar voor ervaring uit voortgekomen? (Zie mandala-opdracht, later in deze workshop.)

Triquetra met cirkel

Een Triquetra met een cirkel erdoor zie je ook vaak.

De cirkel is immers een veel ouder symbool dat eerst verwees naar de zon, vervolgens naar vruchtbaarheid, de oneindige cyclus van het leven, van de seizoenen, de beweging van de hemellichamen en bij de christenen naar de eeuwigheid.

De cirkel vormt in dit symbool voor mijn gevoel ook nog eens een extra bekrachtiging van eenheid en verbondenheid tussen de drie delen van de drie-eenheid en een extra bekrachtiging van het beschermingsaspect, omdat deze cirkel in dit symbool in het geheel zichtbaar is.

Een Triquetra zelf tekenen



Er zijn meerdere manieren om een Triquetra te tekenen. Hieronder vind je drie manieren:

Triquetra I

Allereerst het midden van het papier opzoeken en er op deze manier voor zorgen dat de Triquetra straks mooi recht op het papier komt:

(klik op de foto's om deze in groter formaat te zien)

In deze opzet is uitgegaan van een A4-formaat papier.
De volgende drie cirkels hebben een straal van 5 - 6,5 - 8 cm:

We nemen nu het snijpunt van de middelste cirkel met de verticale as, punt A.
We nemen de straal van de middelste cirkel in onze passer.

De scherpe kant van de passer zetten we in A en trekken een deel van de cirkel, zoals aangeduid hieronder.

Daarna nemen we het snijpunt van de middelste cirkel met de verticale as, punt B.

We nemen wederom de straal van de middelste cirkel in onze passer.

De scherpe kant van de passer zetten we in B en trekken een deel van de cirkel, zoals aangeduid hieronder.

We vinden op deze manier twee nieuwe snijpunten van de middelste cirkel met de getrokken cirkeldelen: vanuit A vinden we C en D; vanuit B vinden we E en F.

We gummen alle verder onnodige lijnen uit en tekenen 

door de punten C en F een lijn door het middelpunt van de tekening en 

door de punten D en E een lijn door het middelpunt van de tekening, 

(de lijn door A en het middelpunt van de tekening stond er al en hebben we niet uitgegumd)

waarmee we nieuwe punten G, H en I vinden op de binnenste, de kleinste, cirkel:

Ook nu weer gummen we alvast uit wat we niet kunnen gebruiken verder.
Daarna trekken we cirkeldelen als volgt:

We zetten de scherpe punt van de passer in het punt G en tekenen cirkeldeel EF,

we zetten de scherpe punt van de passer in het punt H en tekenen cirkeldeel AE,

we zetten de scherpe punt van de passer in het punt I en tekenen cirkeldeel AF:

Het verdubbelen:

We zetten de scherpe passerpunt weer in punt G en tekenen cirkeldeel KL,

daarna zetten we de scherpe passerpunt in punt H en tekenen cirkeldeel JK,

we zetten de scherpe passerpunt in punt I en tekenen cirkeldeel JL:

Traditioneel Keltisch tekenwerk kenmerkt zich door duidelijke lijnen in de tekening. Dit is natuurlijk geheel vrijblijvend, hoeft niet, is een keuze. Ik vind het wel fijn om met deze lijnen te werken, maar vind hierin je eigen weg, vanuit jouw tekenervaring, wensen en kunde.

We tekenen, in dit geval dus, de Triquetra over met een fijnschrijver met permanente (watervaste) inkt, waarbij we rekening houden met het vlechtpatroon van de Triquetra (over/onder/over/onder...etc):

of andersom gekruist:

Triquetra II

Deze tweede methode om een Triquetra te tekenen is een methode met iets meer handwerk.

Het is vooral geschikt om kleinere Triquetra's te tekenen, de vorige methode leent zich voor het grotere werk, waarbij cirkeldelen uit de hand tekenen wat lastiger is.

Wederom zoeken we het midden van het papier op (of de locatie waar we een Trequetra op het papier willen tekenen). Dit keer heb ik op een postkaart getekend. Straal van de cirkel is 4 cm. 

We tekenen in dit geval slechts één cirkel:

Ook hier maken we een 6-verdeling met de passer:

Dit keer tekenen we er echter een driehoek in, die ons straks houvast kan bieden voor het tekenen van de Trequetra:

Zoals je hierboven ziet, heb ik al wat lijnen weg gegumd die ik later niet meer nodig heb.

Wanneer je deze figuur vaker getekend heb weet je welke lijnen je nog nodig hebt en welke niet.

Teveel lijnen laten staan kan verwarring leveren in het verder tekenen en in het later overtrekken van lijnen die je wilt laten staan. Oefening baart dus wel degelijk kunst en meestal, net als in dit geval, tekengemak.

Gebruik nu het middelpunt en de tegenover de hoeken van de driehoek gelegen eerder gevonden snijpunten om de volgende lijnen te trekken:

Zoek nu, op het oog, het midden op van de hieronder aangegeven lijndelen:

Gum de lijnen weg die je niet meer nodig hebt, zodat de gevonden punten wel blijven staan en teken de cirkeldelen als volgt in:

Nu moeten we deze lijnen nog verdubbelen:

We tekenen, ook in dit geval dus, de Triquetra over met een fijnschrijver met permanente (watervaste) inkt, waarbij we rekening houden met het vlechtpatroon van de Triquetra (over/onder/over/onder...etc):

Variatie:

Met wat oefening kun je deze Triquetra op klein formaat waarschijnlijk wel uit de hand tekenen. De één heeft wat meer oefening nodig dan de ander, maar geef vooral niet op als deze vorm van tekenen je erg aanspreekt, want dan is het de moeite van het doorzetten waard.
In oude boeken vind je dit soort motieven héél klein getekend. De tekenaars van toen hadden vast ook héél veel geoefend voor ze zover waren dat ze dat konden. Bedenk dat alle begin een uitdaging is en alle oefening, die je jezelf in dit leven gunt, vaardigheden zijn die je meeneemt naar volgende levens. Talenten zijn mijns inziens niets anders dan resultaten van flink trainen in vorige/andere levens.

Vrije variatie:

Gebaseerd op:

Triquetra III

Volledig vrij uit de hand getekend...

Deze methode wordt uitgelegd in een YouTube filmpje.
Het filmpje is in het Engels, maar zeer beeldend stap voor stap uitgelegd, 

dus ik denk dat je er wel wijs uit wordt.

In deze film wordt deze betreffende knoop een 'Triskele' genoemd, 
maar bij mijn weten is een Triskele deze vorm...

Maar om het uit de hand tekenen van een Triquetra nog even op een rijtje te zetten:

Een Triquetra-Mandala tekenen

Uiteraard kun je op allerlei manier een Mandala tekenen met de Triquetra daarin verwerkt.

Hieronder wat inspiratie.

De makkelijkste vorm is wel, om gewoon een cirkel om de Triquetra heen te tekenen:

Deze kun je dan inkleuren.

Denk ook eens aan inkleuren met verf op een doek of waterverf op aquarelpapier.

Ikzelf ben meer een tekenaar met pen en potloden, maar verf biedt vele mooie mogelijkheden.
Deze figuur op de rugleuning en/of zitting van een oude houten stoel die je op wilt knappen.

Borduren op een kussen, tas, etc. etc...

Maak bijvoorbeeld een mooie gekleurde ondergrond van kleuren die door elkaar heen lopen en zet daar zo'n mooi Triquetra overheen.

Of je maakt er wat uitgebreider tekenwerk van...

Deze is natuurlijk ook te gebruiken als kleurplaat.

Bijpassend schrijfpapier kun je hier downloaden (klik op onderstaande afbeeldingen):

Ben je een beetje handig met de computer: maak voor jezelf dan ook eens mooi schrijfpapier voor handgeschreven stukken over ervaringen en inspiratie die je opgedaan hebt tijdens het tekenen van je Mandala's. Misschien kom je een mooi gedicht tegen, een mooie afbeelding/foto, etc. etc... Zo kun je een eigen boekwerk maken over je Mandala-belevenissen en je bewustwordingsontwikkeling. Schrijf mooie gedichten over, schrijf je eigen gedichten... en maak er bijpassende tekeningen bij. Knip, plak en breng je 'Boek des Levens' tot leven. Je kunt je 'Boek des Levens' verrijken met recepten, informatie over planten en hun gebruik, etc, etc... Natuurlijk mag je bovenstaand briefpapier gebruiken. (Denk dan ook eens aan een donatie wanneer je gebruik maakt van de online workshops en producten van De Witte Waterlelie in dit Mandala Atelier. Zo maak je nog meer online inspiratie mogelijk voor jezelf en anderen die het niet zo breed hebben.)

Een tweede variatie van de Triquetra-Mandala:

Inspiratie vanuit de Book of Kells:

Pag 2:

Pag. 377:

Ik wens je héél veel tekenplezier!